Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Verounico(-à-escudet)
Veronica scutellata
Plantaginaceae Scrophulariaceae
Nom en français : Véronique à écusson.
Descripcioun :Aquesto verounico, di proun raro au nostre, trachis dins li palun tourbous e en ribo de lau de mountagno. Pamens se recounèis eisadamen à si lóngui fueio estrecho e óupousado e à si flour palinouso que duron pas e pourtado pèr de long pecou. Lis enflourejado soun laco.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto, escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veronica
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Jun à óutoubre
Liò : Palun tourbous
- Ribo de lau
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Veronica scutellata L., 1753